Thursday, September 13, 2007

MEI DINGIN HILOU IN LU DING IN- ZOGAM SERMON

“Huan, hichi a honghi dinga, Toupa na Pathian aw uh hoihtaka na ngaihkhik ua, tunia thu ka honpiak tengteng pilvang taka na zuih uleh…………….
……Toupan mei dingin hilou in lu dingin a honbawl dinga, a nuainung hilou in a tungnung jel na hi ding uh; Toupa na Pathian uh thupiak juia, tua ka honpiak pilvang taka poma, tunia thu ka honpiak………………….
Diuteronomi 28 ( Thu Hilhkikna 28
)

Hiai atunga I Bible changtelte Mosi in asih ding kuan a Israelte kiang a a vaikhakna/ ‘farewell speech’ thute hi.Hiai thute agen lai in Israelte heutupa, Mosi kum 120 bangin upata a. Pathian namtel Israelte tawh hun nuam leh hun haksa thuakin kum 40 sung vingveng gam dai ah Pathian gam chiam Kanaan zuanin pai uhi.Kanaan gam agal apat in muhphak in omta a, hileh zawng Mosi huntop tungta a, Pathianin amah khengkhetu ding Joshua tel ta hi.

Tua hun in Mosi in ahunpaisate a enkik in- ngaihsun kik hi. Amaute Teltu leh tutan napi a, khovel lianpi sung a minam khat bang a bawltu Pathian mah chitiltel a, Atunga ginom dingin Mosi in Israelte deih mahmah hi. Gamdai a a vakvaihpih Israelte leh khangthak hong piang zel dingte kiangah Pathian aw ngaikhia a, avaluah ding gam uh Kanaan atun chiang ua vualzawltaak minam hong hi dingin vaikhak hi.

Israel taten Pathianin a minam uh adinga a chiam gam valuaha, innteen louteen leh khovel kivaihomna te, kihumbitna thil ahte ahong buchin chiang ua, nidanglai a a pi leh pu te uh Aigupta apan pikhia a, suun a meipi a pia zaan a meikuanga pipa mang ngilha, apipute uh Pathian Jehova Pathian, anung ngat san khak ding uh Mosi lau pet mah hi.

Ahang bang hiam ichihleh, Pathian nung ngatsanna in hiai minam tungah hamsia mulkim huai- miten zeka agengen ding khop uh tun ngeingei ding a. Tuachi mah bangin, Pathian liimsakna leh a thupiakte zuihna in thupha/ vualzawlna- inn leh lou, khovel vaihomna thil hita leh thil bang kim ah tun ding hi chih amah Mosi in thei chian mahmah hi. Tua hangin, Mosi in Israel taten Kanaan gam, vuahtui leh daitui in a hun bang zela a chomna gam a valuah nung chiang ua,neih leh lam a ahong bu chin chiang ua, a Pathian uh mang ngilh lou ding in vaikhak ngiat ngiat hi.
t
Israel taten Pathian Thu aman louh hang ua thupiang ding hamsiatna khenkhat te :

Inn lam leh gam lamah hamsia thuak ding uhi.

Sep leh bawl khempeuh ah hamsia ngah ding / lamzanglou ding uhi.

Hihman that a aomma tan uh hii/natna/pul natna tuam tuam pai den ding uhi.Numei naupang chikchik meithai seuhsouhna gam/mun nathei hiam? Nungak tangval natna lamdangpi, tuan- a -pupa theih ngei louh hii a apulh lemlumna mun uh na ngaihtuah ngei hiam? Tuchibang gam / mun natheihleh Pathian thumanlouhziak hi ding in um ing.

Mittaw in khomial a maimai bangin sun vaaknasan ah leng a maimai ding ua, a khosakna lam uah a lam zang kei ding uh. Vision nei kuamah a om kei ding ua, tawmchik sunga dia agah nek ngal ding kia zawng ding uhi.Vision omlouhna ah mipite mangthang uhi.

A tanu tapate uh sala piin a om ding ua, ni tumin amau ngai in a en vungvung ding ua, aet etna lam un a mit te uh avai ding. Pathian thuman louh hangin Israelte a melmate un zou in galmat samat in man ding ua, a gam uah pimang ding uhi. Tua louin lohsam minam ahih ding ziakun amau gam ah nekzawn naang omlou dinga, sum leh pai zawng leng lou ding hi. Agam uh keu gawp ding ahih chiang in, nungak leh tangvalte mi gamah nekzawng ding in anuam leh nuam lou genthei lou in -gilpi vak nadingin a kuan khia ding ua, nutek leh patekte kia lung leng takin inn ah nawsia ding uhi. Mahni gama,mahni inn lum pan zingkala nekzawng dia kuankhia a, nitaaklam chianga mahni innlum a chiahkik nawpdan chiam kha lou ding uhi.

Alak ua om gam dang mite asang hiai hiai ding ua, amau aniam hiaihiai ding uh. ‘Ka gam ka lei’ achih sung uah zawng Pathian thu man louhna hangin thu nei zoulou leh muhsitin om ding ua, a lak ua namdang awmten thuneihna leh vaihomna taktak tang ding ua, namdangte maipha zawngin amau gam sungmah ah namdangte ki tlawn siak ding uhi.

Pathian Thu man hang a vualzawlna/thupha

Israelten Pathianthu thumangtaka a zuih uleh-

1.Vualzawlna chiteng atung uah om dinga, thupha in zuizel ding hi.

2. Inn lam leh gam lamah vual zawlna om ding a, gila gah, lei a gah, ganhon tannin thupha ngah ding uhi.

3. A khut koihna teng teng uh vualzawl in om ding a, asep leh bawl teng teng uah vualzawlin om ding uh.Pathian makaih minam khat ahih ding ziak un ahihpeuh uah muingil ding ua, thilkhat pan khia a, mipiten lam- en taka ana ngakchiang ua muihzel/vuaksuak zel in om lou ding hi.

4. A melmate uh Toupan zawh sak ding hi. Amau a zou ding uh chilou in, Toupan zawhsak ding chi hi.

5. Toupan nam siangtho ding in hihkip ding hi. Toupan khovela athupha tangkou pih ding in minam bang in damkhaw suak sak ding hi.

Sum leitoi zawng a vak doi doi minam hilou a, a lei toi saktu te hi ding uhi. Pathian in apiak gam sung ah azawngpente, agenthei pente in pang lou ding uhi. Sumsin/sumbawlna hiin nekzawnna khat peuh hita leh, khovel neihleh lam lampang ah leng ahaksate panpih thei dingin lohching ding uhi.Khalawh lak ma a ‘banda’ gaivek minam hilou ding uhi.Huanah, amau gam ah namdangten sumbuk teng leh sumbawlnate nei gaivek lou ding uhi.

A minam mawng mawnga vualzawlna tang ding uh ahihman un, koi gamah leng omta le uh, a omna peuh uah achimawhpen leh haksa pen in pang ngei lou ding uhi. Huanah, aminam un aluah khakna gam khempeuh in siatlam not tawmtawm lou in- gam hoih leh gam nuam suak zel ding hi.

Toupan mei(tail) ding hilou in lu(head) dingin bawl ding a, anuainung zaw a pang lou in atungnung zelin pang ding uhi. Amau gam ngeiah athunei tute hiding ua,midangte zalzawh tum a kisuang lah taka velvelte hilou ding uhi. Minam lian leh Pathian zualzawlna tangte zalzawh tuma, aningkhat a vui leh vaina gengente hilou ding uhi. Vaihomna leh thuneihna taktak chiampha lou -namcheknawk hilou in, Gam leh Thilhihtheihna (land and sovereignty) Pathianin a kepsak , gam khat leh vaihomna, thuneihna akhut ua piak taaka Pathian in angaih minam hi ding uhi.

Tuate sukbuchin naangin Pathianin akisam khempeuh pe dinga, heutu/pitu- vision leh integrity nei leh Pathian minamtel,A chitelte iit taktak-sum hiam dinmun hiama zuak ngeilou ding heutu pe ding hi. Huanah, mipiten zawng heutute laka phulou, siangthoulou leh atamzaw ading a hoihlou thei ding deihsakna zawngloua, ‘a gam thil hoihte uh ne thei ding’ khopa vualzawl tak, chihnuam leh thumang te hi ding uhi(Isai 1 :19).

Pathian thute liimtaka zuihna in khovel hinkhua ah zawng chihtakna, mawhpuakna lenzou, taimakna leh sum-leh-pai leh thil bangkima muanhuaina pe ding a, huai in vualzawlna tun ding hi. Pathian thupiakte zuihna in minamte mizia bawl hi.Gamlawh ching khat enkawl dingin minamte mizia-kumpi nnasepna ah, mipi leh khotang kivaipuak danah, saptuam sung vai ahte, innkuan ki-etkawlna ahte leh minam in tagah leh meithai a bawldan uahte kinga hi.Tuate kia hilou in, akim akiang ua namdang tengte toh aki unauna uah zawng ki nga hi. Pathianin a chinlou leh deihsak takloute kiang ah a vualzawlna sung baw lou hi.

Tuate Israelte kia ading hilou in- tuni in zawng Pathianin athu zui te leh athupiakte zuih- minam zia aneite kiang ah avualzawlna chiam lailai hi. Mimal bangin lawhching leh lamzang na kisa hiam? Minam bangin lamzang leh lohching huntawk in nakithei hiam? Pathian thupiakte akilat dan mai hilou a, a ‘spirit’ a zuiha, Pathianthu man minam zia aneih Zomite ki hanchiam chiat ni.


G.Khamkhokam

No comments: