ACE, HON ZONG DING KA HIH KHA AW!

It tak Michael,

Ace, Vaan gam anuam hia le? Na gintaak bang nasa hia? Mi’n zaw ahoih dan, a etlom dan gen sek uh ei ve. Ahihziakin, ahihna tak kuan athei tuan dia? Vaan gam bang ci banga om ding hiam cih ka theihlouh ziaka, sihna na lau sek ka hi cih, tun ka thei ta ve. Thil lamdangpi khat hong om a maw, non paisan nungsanga ka ngaihtuahna tengteng kikhek vek ei ve.

December ni 6, Kiginni akha maw ka nnasepna mun a om ing a, Vinny te inn a nang kongpi hun ding dak kal khat a asaplai a ka phone hong ging a. I sang gamnu uh, Laurent hon phone na hi a, “Shampoo lei di hon manghilh het ken aw” hon cidek ataget kei dia, ci a ngaih tuah ing a. Ahihziaka, ka gintaaklouh lam daih “Car in Mike a phu kha” cih hon hilh daih a.

Naak kiguih lua inga, hamhaih gop kei ve. St. John Hospital lam manoh a kong tailai banga leng ling den inga. Lampi a kongpai kawma na guh tam lua akitanlouh na’ng bang, na mai khong a liam a, akisiat gop louh na’ng banga ka thumna te tua le thei lai kei ve. Nang bang a pasal naupang (kum 11) fel leh hoih, si thei dia hon koihlou himhim inga. Nang banga naupang hat leh kuapeuh pahtaak in liam nasa lua tuakthei dia hon koih phal mahmahlou kei voi.

Ka thiltuah zaw mulkim huai lua a, ka mumang sepenpen sanga a zawng se zaw a. Damdoi inn ka hong tuna, Doctorte pindan, I innkuanpihte leh na lawmte om na muna hon kha phei ua. “ A Lam-et huai hia?”, “ Dam mai thei, ase pen le kituak thei”, “naupang khong zaw thuak hat ua, damzou mai thei ei ve” cih khong ana houlim supsup lai ua, akiang ua tutphah a tu suk nolh inga. Huai Ki-At na pindan sunga na awmlai a maw, nidang a kon thumpihna tengteng sang a nasa zaw a honna thumpih ing a . Na ki-at khit a, kei leh na nau nu Laurent leh Jeff toh ICU pindan a nang hong veh dia hong lut ung a.

Ka honglut uhleh nana om cin a maw. Na taksa mun tampi a hon tuam belbual ua, ‘drip’ khong hon khai ua, na liamna leh ahon tuamna uh kal a ka nau pasal - ka it luat mel hoih tak lang a maw. Na mel hoih ka sak dan agen le ka siam kei. Doctor in ‘khua a phok kei na a, na genteng uh zaw thei mai thei ei ve” cih hon hilh a. Himahleh, ka gawla hon hutu khat om banga, ka pau dek cia ka aw suak thei mahmahlou a. Ka lungsim a om gen khiak leng ka siam kei. Hithei hileh zaw, khovel pumpi hon piak ut hi ing a maw, tua lah na khut let mai louh ngal hihtheih dang neilou inga. Ka lungsim in “ Mike, hong halh ve, hong halh khe mahmah ve maw. Hong pang hamham in aw” ci ci mai kei ve.

Huai zaan a, Laurent leh Jeff toh ka thum ua, dak 11 a inn lama honna pai san unga. I nu leh pa’n damdoi inn a hon om pih ua. Inn ka tun ua maw, na la hoihsakte khong I inn uh thawn zuazua zena a ngaih a ‘play’ ung a, om le cin zaw nuam nasa mah di. Huai khit a ihmut tum inga, ahih ziak a, ihmut malak a, ka lungsim Vaan a khai mah bang a, gam teng mun teng ngaih tuah khop ing a. Becky te kitenni a nuamsa a nitum phial a na lam dan khong, Guiter tum kawm a na vial tomtom dan khong, Krismas drama a Braina na deihsak ziak a, aman nang munluah leh na cih ziak maimai a, na ki hihkhelh sak lemlem dan khong ngaih tuahtuah ing a maw, ihmu thei mahmahlou kei voi. Nang toh hin khom naak nop hi na mai zen e, cih thei khia ing a. Tua nang tellou a hin ding ka ngaih tuah cia, ngai ngam mahmahlou kei ve.

Nang a dia ka hihtheih tengteng uh hih ung a. I pa neu, Bob in ahihtheih dang a omlouh man a - laizial a hai hai mai zen toh - Pathian kiang a Mike dam sak inla laizial tep ka top di ci a, laizial na ngol a. Huai cia na lawmpa Matthew inlah, biakinn a va pai a, na dam na dia pulpit mai a mombati 21 ( na basket ball number zah) va de ri-ngot a. Damdoi inn apan na hong pot ciang in zaw nang min in Party a nuam anuam in I ‘throw’ ding uh aw. Frehley bang leng nang hong veh dia I nu leh pa’n damdoi inn a hon tonpih tum uh ei ve.

Lam-etna, duhthusam leh thumna toh azan masa pal galkai hamham unga maw. Na dam khiak lam-etna ziak a damdoi inn hoih zaw a agen uh, Columbia – Presbyterian Hospital a zingkal a hon suam phei ua. Naupang ICU ( Naupang cih nazadah kei le cin, kum 19 tan huai a koih uh ahi) a Doctor te’ leh nurse te’n kitatsatlou a, hun teng a hon enkol den ua. Kei le huai aom ing a maw, ka lungsim a honna hanthawn den ing a, “ Mike, pang aw pang aw. Tu kimawlna hilou, ataktak ahi aw, naak takin pang aw, pang aw” ka lungsim a na cici mai mah kei voi

Ace, na fel ngei mai, zan dangkhat pal galkai non nei voi maw. A zingciang zingkal baih tak a Damdoi inn a ka hong hoh uleh, CAT Scan na laak laitak hi a. Hiai hon hihzou le ung na muthei ding uh , honna ci ua. Ahihziak a, na lungphu hong buai a, Doctor ten theitop hon suah non ua.

Ka lungsim om thei mahmah lou a. “ Mike, si thei na hi kei himhim. Na hin na ding ziak tam lua ei ve. Guiter ka kizil ding na cih kha, kizil nailou nei ve. Matt leh Vinny toh Band ka bol ding uh na cih kha. Nang na om ken na Basketball Team uh bang cita ding. Khawl dih, khawl lai mahmah dih, Mike. Hong pang hamham lai ve maw, Mike. Nang omlou a kei bang cita ding? Hehpih takin panglai mahmah ve” .

Ahih leh aw mai in. Kawn thei siam lua, Ace, moh konsa kei. Theih top na suah ziak a hiai tan hon dampih na hi cih ka thei. Na liamna a nasa lo tel a ahi.

“A hon beisan ta” acih uh ka zak kankan a ka pian nunga thu zak nop huailou ka zak khak ka theingei kei. Ka lung vai a, ka omna pin dan kipei volvol in ka thei a, ka taksa apan ka Kha pawt khia hileh kilom hial in ka thei a. Nang toh si khom in, nang toh om le ka ut ngei mai. Nangtellou ahin ding zaw ka ngai ngam mahmah kei.

Na taksa a kithuah ‘tube’, khawl leh thil tuamtuam te alak khiak khit ua, Doctor in na sang-gampa na muthei di hon ci a. Ka kiangah na Kha om banga thei inga. Na liangkou hon soi a, hon phon halh ut lua ing a. Ahihziakin, hon tawp tonton kom a, na mai leh ka mai sutuaha, na mai tunga ka mai ka ngaa a; nong kik non na’ng a hih kul om tengteng hih ding in ka kipeih gige hi. Himahleh, kahih theih om sun zaw “ Mike, nang honna paisan ding maw” cih himai hi.

Mike, hon nawse denlou a, kei kianga om lailai nei ve maw. Dam sung ka khosak touh zel na ding a hon ompih a, hon panpih den in kon thei a. Nanga pan zil khiak hau lua kei ve. Mike, nang’ zaw, ka hun omlel te’ manphat dan non sinsak a, dam sung lam suk lamtou a ka thil tuahte pahtaak dan, kipaak a nuih dante, lungsim zangkhai tak pu a, ka mihinpihte ahihna bangbang ua pom siamna te non sinsak a. Kum 11 zaw bangci zawngteng inteh leeng le sawt kei mahleh, huai sungin thilman pha tampi non zil sak a, tuni tan a kipahna ka mansak theihlouh ding non pia a.

Na hon thil piak thupi penpen zaw sihlauhna apan na hon suahtaak sak ahi. Sih ka lau non kei. Nang bang a naupang pahtaak huaite adingin Pathian in thilhoih lua Vaan ah na koih ngei ngei ding in ka gingta a. Ka ginna a kip deuhdeuh , aziak ahihleh, Pathian leh Vaan gam omlou bang hitaleh, nang koi ah na om dia? Vaan gam bang leng nang om na hihcia, etlom a, nuam lo mahmah ngei ding mah ahi, cih ka thei cianta. Kei hun leng ahongtun sam ciang a, Vaan gam a hon zawng ngeingei ding ka hih kha aw. I kimuh pah na dingin hon na en deuh ve maw. Kon ngai thei tel mai, Ace. Ahihziaka, kei kianga omna hi cih thei gige kei ve, I kimu non ngei ding cih leng ka thei cian.


Nang hon it
Na sang-gam nu,

Jenn

Gelhtu: Jennifer Lohrfink
Lettu: Khamkhokam Guite

Vaphual Tangsa Va-ak Tang: Nuih Hiau Ding

Mihingten mahni din mun ciat ah thil hihdik leh hihdiklouh ki nei nimnem geuh a. Kei ka hihleh, hihdik lam sang in, ‘thil hihkhelh’ lampang ka tempai na om sunte laka khat ahi a. Huaiziakin, Dawi ha-vang kala ka suahtaak sunsun cianga leng koilai hiam, a ha-vang dang khata, lutnon kha zel ka hia. Vualzohna di ngeingei banga leng, mahni ‘goal’ a peklut kha a, vuallelh hamham sek hi ka mizia ve ahi a. Huai ciah ahi, ka dam sung tangthu tom kim! Hihkhelh nuam kasak luat ziak leng hilou in, ka hih khelh ziak maimai ahi a. Huai ziak taka, hih khial kha sek ka hi! Na gintak kei leh anuai a sim le cin:

Khat vei nitaak khat, khual zin katun ni hiin ka thei a. Nitak dak 7 leh dak 8 kikal in Electric hong mit a. Ka tate khenkhat computer games kimawl bang, khen khat TV en bang, leh, khenkhat music ngai khia te ka kiangah hong kimu khawm ua. “ Pa, na khual zinna hon hilh in” hawng ci ua.

Ken leng Delhi khuapi a Meeting a ka tel khakna khat hilh ka tuma. “Delhi a ka Meeting na uah gam min abul patna laimal kibang teng hontu khawm sak ua. Ka kianga tu, Manipurte palai, a lal a lal melpu khat toh ka tu khawm kha ua’ ciin abul ka pan hi. “Huai Manipurte palai, a lal a lal ci kha ei-pau a pau thei ei ve’ cih ka gen pat leh ka taten lamdang asa mahmah ua, kam ka heuhou zen in ka thugen hon ngai khia ua. Khat in “ ei-pau koi a azil a?” ci in hon donga. A dotna dawng dinga ka kisak bemten laitak in, ka tate lak a nautum pen, khovel a thil tengteng thei a kingai penin “ huai bang a Gaal-zilna a azil hi in teh, mi’n le thil atheihlouhte uh a Gaal-zilna in a zil zel ve ua le’ cih, thudik tawp khawk gen bangin, bil nei teng zak khop dingin ahon puang khia a.

Hi e, ei-pau Gaal-zilna, a Mangpau a ‘correspondence course’ acih uh, a om leh omlouh theician ciah kei mah leng, ngaih dan hoihpi khat, lunglut huaipi, lung bang leng phawng lampang deuh hi in ka thei a. Tua mi lal in, ‘ei-pau’ a Gaal-a- zila, a zil ding dan ka lungsim in ka ngaihtuah a. Ka neulai a, ei-pau ka zil dan ua zil dingin ka ngaihtuah mawkmawk a. Ka mitkha a tua mi lal mu kawm in, ei-pau a zil ding dan, “ B + A = BA, CH + A = CHA, A paw ngaw ngaw, A baw haw haw” khawng ci dingin ka ngaihsun a. Tua mi lal in, “ Bungsing a dawi tenglou” khawng ci ‘phuphu’ ding in ka lungsim mitkha in kamu hi!

Huai khawng ka ngaih tuah lai in, ka tate lak a khat in naakpi in, “ Pa, ka gen uh na za hia?” hawn ci a. Kiguih in, ihmulou buang ka khanglou a, “Bang a na gen uh?” cih kisuanglah kawm tak a kadot leh, “ Huai mi lal toh na ki hou uh hia?” ci in hon dong ua. “A man hon hou pih” ka cih leh, “ Mi lal in nang hon houpih maw?” hon ci ua, “ He, ken houpihlou, aman hon hou pih ei voi” ci kawm in, ka tutangtou a, ka awm ka phoutou eu-au a. Belh thum kai guih mah bangin, ka tate’n hon tung et tuan mahmah uhi.

Huaitan in hunsak le uh hi mai a. Huai ciah le, amau kia va mohsak theih leng hilou ua, ken le thu dang gensan daih leng himai a, dotna dang hon dot na’ng uh hun awl, mitphiat kal tomcik ka pe kha zenzen a. Huai ahi, khawvel a ka thil hih khelh lian penpente lak a khat.

Ka tate laka a neupen taget in, “Mi lal in bang ciin hon houpih, banga agen?” cih hon dong khel khel a. Khangluiten “Tengkawl pang khial tui taw tung” na ci ua. Hihkhelh pan khelh khaak cih om thei taktak mah ahi, cih huai ni apan in ka thei khia hi. Huanah, hihkhelh pan khelh leng ci nih cithum om a. Huai nitaak a, ka hihkhelh ahihleh, ‘tui taw’ kidenna tham cing, ka hihkhelh daan a gol a gol khat ahi a. Ka kim leh pam kibuk na’ng lah om mahmahlou. Tui kia banga, singthem hiam, gaw them khat khuta let a, hon’ honkhe thei ding lah omlou in, cimoh mang bangin ka om hi.

“ Ka ek suak” ci a, kihep khiak na canglah phok khalou, kigel khiak na’ng dang lah om mahmahlou ahih ciangin, a tawp atawp in, “ Na Nu min gen a, huai Pasal na hi hi maw, cih hon dong a ka”, ka ci khongkhong hi. “A man, Nu nu min thei maw?” cih, aki tuak in, avek un hon dong ua.

Huai mi, a lal a lal in kei hon theilou a, a Nu uh thei zaw ahi cih atheih ciang ua, ka tate mit a ka ‘belh thum’ ke ding ahi cih lah ka thei bok si a. Ahihziakin, zuau vagen hial dinglah hilou ahihcian, khat veivei cihmoh man’ hithou mahleh, ki-pasal sak taka, “ Bawngtal aki a mat’ ngai a. Ken le bang mah thupi lua hilou dandan a om kawm in, “ Na Nu min thei hi himah inteh, akoi ngeuh leng omlou a, kei gen dandan a gen thei hi ven” cih, lunglut mel lou deuh in thuhou maimai gen daan in ka gen a.

Ka taten avekpi un, a Nu uh omna lam, Ann Huan Inn ah khat khat in hontai mangsan diam ua. Huai nung sang ka upmoh thu hia lah thei keng, kei sangin ka tate’n a Nu uh ngaisang zo deuh uh hiin ka thei a! Mahni ‘gaol’ a peklut kha in, Ka tate mit a Vaphual tangsa Va-ak ka taan ni kasuak sak kha hi!!